"Bezuinigen op onderwijs is sowieso een slecht idee. Goed onderwijs is essentieel voor de ontwikkeling van het kind en de samenleving en een motor van innovatie en de economie."
In de zomer heeft de minister van Financiën een actualisatie van de ombuigingslijst naar de Tweede Kamer gestuurd. Deze wordt gezien als een menukaart waaruit ombuigingsmaatregelen kunnen worden gekozen. Het overzicht is onder meer gemaakt ter ondersteuning bij het opstellen van de verkiezingsprogramma’s. Er staan op beleidsterrein Onderwijs vele maatregelen op de kaart, maar in feite zijn het maar 2 gerechten: minder (lumpsum)financiering (zonder een vermindering van de taken/verantwoordelijkheden) of verhoging van de bijdrage van ouders, leerlingen of studenten. Lonneke van Vooren, senior consultant bij Vanberkel Professionals, schreef hierover een blog.
Minder bekostiging maar taken worden niet geschrapt
“Bij de mogelijke maatregelen bij het primair onderwijs (PO) is de lumpsumkorting er in vele varianten: lagere bedragen per leerling bij een grotere school, verlaging van de vaste voet in de bekostiging van de scholen, het vergroten van de klassen. Alle maatregelen zijn in de praktijk hetzelfde: scholen krijgen minder bekostiging maar aan de taken of verantwoordelijkheden verandert niets. Bij “vereenvoudigen van de bekostiging” wordt de bekostiging niet generiek gekort, maar specifiek voor bijvoorbeeld kleine scholen of hoogbegaafden. In het voortgezet onderwijs (VO) zie je een vergelijkbare opsomming van mogelijke maatregelen zoals minder doubleren en het afschaffen van achterstandsbekostiging. In het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) wordt gesproken over het gelijktrekken van bekostiging van entreeopleidingen en mbo 2-studenten en het bijstellen carrièreperspectief onderwijspersoneel MBO. In het hoger onderwijs (HO) worden maatregelen “korting rijksbijdrage per student” en afschaffen sectorplannen beschreven. Zo lijkt de saus anders, maar de uitwerking blijft hetzelfde: minder bekostiging zonder dat taken worden geschrapt.
Bijdrageverhogingen
Verder is er van primair onderwijs tot hoger onderwijs een scala aan gerechten waarbij de bijdrage van de leerling/ouder/student wordt verhoogd: van het verplichten van een ouderbijdrage in het PO, het afschaffen van de gratis schoolboeken in het VO tot het verhogen van les- en cursusgeld in het MBO en collegegeld in het HO en het afschaffen van basisbeurs.
Een korting op de lumpsumbekostiging of het verhogen van de eigen bijdrage van de leerlingen/ouders/studenten zijn keuzes die gemaakt kunnen worden in de formatie, maar zijn daar 100 (eufemistische) varianten voor nodig?
Goed onderwijs is essentieel
Tot slot is bezuinigen op onderwijs sowieso een slecht idee: goed onderwijs is essentieel voor de ontwikkeling van het kind en de samenleving en een motor van innovatie en de economie. De onderwijsinstellingen hebben afgelopen jaren vooral tijdelijke (covid)middelen gekregen die aflopen en de kosten voor zaken als huisvesting, onderhoud en digitalisering die nemen ondertussen juist toe. Dat onderwijsinhoudelijke uitdagingen worden ook niet minder: denk bijvoorbeeld aan kansengelijkheid. Het is dan ook te hopen dat er geen gerechten uit deze menukaart genuttigd gaan worden door het nieuwe kabinet.”
Wil jij ook als Interim professional werken voor de publieke sector in een organisatie waarin sociale betrokkenheid en ontwikkeling centraal staan? Neem dan contact op met onze Corporate Recruiters Désirée van der Kruk (06 22 91 15 09 / d.vanderkruk@vbprofs.nl) en Ilse Stokman (06 29 48 22 24 / i.stokman@vbprofs.nl).
Blijf op de hoogte via onze nieuwsbrief.